แวบมา
6 February 2007, 08:29 PM
QUOTE (bancha @ 2 February 2007, 10:39 AM)

ภาพที่ 3
ดาบจากย่านอุตรดิตถ์ แพร่ น่าน
ศิลปต่างทางล้านนาพอสมควร การติดต่อในอดีตทางเมืองน่านใกล้ประเทศลาวมากกว่า และเชียงใหม่ยังเป็นเมืองของพม่าด้ามและฝักดาบนิยมหุ้มเงิน มีพบตั้งแต่ลำปาง และภาคอีสาน แม้แต่ในเขมรก็มีผู้พบดาบลักษณะเดียวกันอยู่บ้าง
เงินที่หุ้มนิยมเรียบๆ ปลายฝักเป็นชิ้นทองแดง
บัวที่ท้ายด้ามเป็แบบกลมเล็กเรียบๆมีลวดลายก็เป็นส่วนน้อย
แต่ละเล่มองศาความโค้งของดาบดูสวยงาม และน่าจะสอดคล้องกับวิชาดาบย่านนี้เพราะจังหวะดาบไม่ค่อยต่างกันมาก
ขออนุญาตเสริมเกร็ดประวัติสาสตร์ครับ
ในทางศิลปะวัฒนธรรม ภูมิศาสตร์ และประวัติศาสตร์การเมืองยุครัตนโกสินทร์
น่าจะแบ่งอาณาจักรล้านนาออกได้เป็น ๒ ส่วนครับ
คืออาณาจักรล้านนาตะวันตกซึ่งมี เชียงใหม่ เชียงราย ลำพูน ลำปาง พะเยา (มีเจ้าผู้ครองนครมาจากกลุ่มเชื้อเจ้าเจ็ดตน)
โดยแยกแม่ฮ่องสอนออกต่างหากเนื่องจากวัฒนธรรมท้องถิ่นส่วนใหญ่ได้รับอิทธิพลจากไทใหญ่
กับอาณาจักรล้านนาตะวันออกซึ่งมี แพร่ น่าน เป็นหลัก
หากจะนับความสัมพันธ์ทางการเมืองแล้ว
อาณาจักรล้านนาตะวันออกในสมัยโบราณมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับอาณาจักรทางตอนใต้ คือสุโขทัยทางเครือญาติ
ดังเห็นได้จากหลักฐานจารึก "ปู่สบถหลาน"
เป็นข้อตกลงระหว่าง พญาน่าน (ปู่) กับ พญาสุโขทัย (หลาน)
กระทำพันธสัญญาที่จะให้ความร่วมมือกันทางการทหารกรณีฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดถูกรุกราน
สำหรับเชียงใหม่ขึ้นกับพม่าเป็นช่วงระยะเวลาประมาณ ๒๐๐ ปี ครับ
เริ่มฟื้นม่าน (ขับไล่พม่า) ได้ในรัชสมัยสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช
หรือประมาณ ๒๐๐ ปี เศษ ล่วงมาแล้ว
ในช่วงยุครัตนโกสินทร์ตอนต้น ความสัมพันธ์ระหว่างล้านนาตะวันตกกับล้านนาตะวันออกก็ยังเป็นไปอย่างหลวมๆ
มาเริ่มแน่นแฟ้นขึ้นก็ในยุคมณฑลเทศาภิบาล
ที่แยกเมืองลำปาง เมืองแพร่ เมืองน่าน ออกจากมณฑลพายัพเดิม
มาตั้งเป็นมณฑลมหาราษฎร์ และบ้างก็ว่าเริ่มมีความเกี่ยวดองทางเครือญาติกันในชั้นหลังนี้ครับ
ซึ่งเมื่อดูจากประวัติศาสตร์แล้ว ความสัมพันธ์ระหว่าง น่าน - สุโขทัย มีขึ้นมาก่อนหน้านั้นนานมากครับ :)